کد مطلب:164496 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:240

تدریس و خدمت
در آن روزگار كربلا مورد هجوم وهابیها قرار گرفت و ایشان به ناچار عازم ایران شد در حالی كه از اكثر اساتید خود كه همه از فحول علما و مشاهیر فضلا و استادان طراز اول عصر خود به شمار می رفتند اجازه ی اجتهاد گرفته بود. كه شرح مفصل و جامع آن در كتاب قصص العلماء مذكور است.

مرحوم تنكابنی ابتدا به اصفهان و سپس به قزوین رفتند و شروع به تدریس نمودند. در درس مطول و شرح لمعه و قوانین ایشان بیش از 80 طلبه حاضر می شدند كه از جمله شاگردان ایشان در قزوین، آخوند ملا حسینعلی زرآبادی و آقا سید علی قزوینی هستند كه بعدها خود از مشاهیر علما شدند. در آن زمان سن مرحوم مجتهد حدودا 26 سال بود. ایشان در مسجد جامع قزوین امام جماعت شدند و عامه ی مردم از محضرشان كسب فیض می كردند.

بیش از 14 ماه از توقف ایشان در قزوین نگذشته بود كه بیماری وبا در آنجا بروز كرد و مردم شروع به تخلیه ی شهر كردند. از این رو آن مرحوم نیز برای صله ی رحم و دیدار با مادرشان عازم تنكابن شدند و آنگاه به علل مختلف در آنجا سكونت گزیدند و حوزه ی علمیه سلیمان آباد را تأسیس و تكمیل نمودند و به تألیف و تدریس و تربیت طلاب دینی پرداختند. در طی مرور زمان مردم از خدمات علمی و اجتماعی ایشان


بیشتر استفاده می كردند به طوری كه برای ترویج احكام الهی مرحوم مجتهد به بلاد مختلف مبلغ علوم دینی می فرستاد و مركز رتق و فتق امور بسیاری گردید.

آیت الله میرزا محمد مجتهد با اینكه تمام اوقات خویش را صرف تدریس و تعلیم طلاب و رفع مشكلات مراجعان بیشمار می نمودند، ولی بخش مهمی از اوقات خود را طبق برنامه ای منظم صرف مطالعه، تألیف و تحقیق می كرد.

نتیجه ی تلاشهای وی تألیف كتابها و رساله ها و حواشی زیادی در علوم نقلیه، عقلیه و حسیه شد كه صاحب الذریعه 238 عنوان از آنها را فهرست نموده است. برخی از آنها به شرح زیر می باشد:

1. قصص العلماء 2. توشیح التفاسیر 3. تذكرة العلماء 4. مطلع البدر فی تفسیر سورة القدر، 5. شرح تصریف زنجانی، 6. شرح عوامل ملا محسن، 7. حاشیه بر شمسیه، 8. آداب المناظره، 9. حاشیه بر مطول، 10. معین البكاء، 11. مواعظ المتقین، 12. حاشیه بر مفتاح الفلاح، 13. الصراط المستقیم و...

مجتهد تنكابنی پس از 67 سال مجاهدت علمی و دینی به روز سه شنبه 28 جمادی الثانی 1302 ق دار فانی را وداع گفت و در روستای سلیمان آباد تنكابن دفن گردید. روحش با موالیانش محشور باد.

تهران: مؤسسه ی فرهنگی ضحی

18 / 3 / 1381